یکی از مرسومترین دلایل قتل افراد، ناشی از بیاحتیاطی و حوادث مرتبط با رانندگی است. در این مقاله در خصوص ابعاد حقوقی قتل و کشتار ناشی از حوادث رانندگی صحبت خواهیم کرد.
وضعیت کشتهشدگان حوادث رانندگی
همه ما به خوبی آگاهی داریم که وضعیت حوادث رانندگی در کشور ما بسیار خطرناک و ناراحتکننده است. بر اساس آمار موجود، در سال ۱۳۹۳، ۱۶ هزار و ۸۰۰ نفر جان خود را از دست دادهاند. ظرف ۱۲ سال گذشته در مجموع بیش از ۲۵۰ هزار نفر در حوادث رانندگی ایران جان خود را از دست دادهاند، یعنی کمی بیشتر از تمامی کشتهشدگان در جنگ پنج ساله و وحشتناک سوریه! همچنین کشور آلمان که از نظر جمعیت و تعداد خودروها شباهت زیادی به ایران دارد، اما تلفات جادهای سالانهاش ۳ هزار و ۸۳۰ نفر است؛ یعنی پنج برابر کمتر از ایران!
عوامل متعددی برای بالا بودن آمار تصادفات منجر به فوت در ایران یاد شده است ولی بیشک یکی از مهمترین این عوامل، خطای انسانی و بیتوجهی افراد به قانون است.
نوع قتل ناشی از رانندگی
در مقالات قبلی در مورد انواع قتل صحبت کردیم و بیان شد که قتل به طور کلی به سه دسته تقسیم میشود؛ به صورت دقیق تر قتل به صورت عمد که مجازات آن قصاص است، قتل غیرعمد که مجازات آن پرداخت دیه است و قتل خطای محض که مجازات آن پرداخت دیه از سوی عاقله تعیین شده است.
با توجه به دستهبندی صورت گرفته برای انواع قتل، قتل ناشی از رانندگی (حتی با فرض مقصر بودن راننده در رعایت نکردن موارد قانونی، نظیر رعایت سرعت مجاز)، قتل عمد محسوب نمیشود و قصاص ندارد.
تردیدی نیست که عمل راننده در تجاوز از سرعت مقرر یا سبقت گرفتن در محل سبقت ممنوع، عملی عمدی است و شخص با وجود مشاهده تابلوی محدودیت سرعت یا ممنوعیت سبقت از سرعت مجاز تجاوز میکند یا سبقت میگیرد. عمل مزبور عملی عمدی است ولی هنگامی که به واسطه سبقت مزبور یا تجاوز از سرعت مجاز تصادفی میکند، بدیهی است که تصادف، منظور و مقصود مرتکب نبوده است و در اینجا گفته میشود که نتیجه غیرعمدی بر عمل عمدی مترتب میشود و قتل اتفاق افتاده از این بیدقتی، شبه عمد محسوب میگردد.
حتی علیرغم تفکر عموم مردم دال بر عمدی محسوب شدن قتل ناشی از تصادفات فرد فاقد گواهینامه، باید به این نکته دقت کرد که فقدان گواهینامه باعث تغییر ماهیت قتل از غیرعمد به عمد نیست. در واقع طبق ماده ۷۱۸ بخش تعزیرات قانون مجازات اسلامی سال ۷۵ در صورتی که راننده در زمان وقوع قتل رانندگی، مست باشد یا فاقد گواهینامه رانندگی باشد یا با سرعت غیرمجاز یا سبقت غیرمجاز رانندگی کند یا وسیله نقلیه دارای عیب و نقص فنی باشد، مجازات شدیدتری از حالت عادی خواهد داشت ولی ماهیت قتل کماکان شبه عمد تلقی خواهد شد.
در مواردی که فرد فاقد گواهینامه منجر به وقوع تصادفی می شود که این تصادف منجر به جرح یا فوت افراد می شود باز هم بیمه موظف به پرداخت خسارت به مصدوم یا وراث متوفی می باشد اما می تواند برای دریافت آن به راننده فاقد گواهینامه رجوع کند. در مواردی که قتل ناشی از تصادفات رانندگی به دلیل مصرف مشروبات الکلی یا غیر آن باشد هم همین شرایط حکمفرما است.
همچنین در خصوص مجازات افراد مرتکب به این نوع قتل، بایستی توجه داشت که حتی در فرض گذشت اولیای دم، دادستان موظف به تعقیب دعوای عمومی است و به این اعتبار میتوان گفت جرم موضوع ماده ۷۱۴ و ۷۱۸ جرمی غیرقابل گذشت است و فقط دیه از طرف اولیای دم قابل گذشت است و فرد مرتکب قتل حتی در صورت رضایت خانواده مقتول، لازم است تا مجازات زندان و یا جریمه نقدی را تحمل کند.
لازم به ذکر است در صورتی که به هر دلیلی از جمله فراری بودن راننده مقصر حادثه یا ورشکستگی شرکت بیمه، مصدوم یا وراث متوفی نتوانند دیه خود را از شرکت بیمه دریافت نمایند صندوقی به نام صندوق خسارات بدنی موظف به پرداخت دیه این افراد است.
مقصر بودن عابران پیاده
در بسیاری از مواقع تصادفات بین رانندگان و عابران پیاده، به دلیل بیدقتی و عدم رعایت قانون (ماده ۲۱۵ آئین نامه راهنمایی و رانندگی) از سمت عابران اتفاق میافتد. کارشناسان تصادفات در هر مورد به میزان تقصیر راننده و عابرپیاده دقت می کنند و راننده صرفا به میزان تقصیر خود موظف به پرداخت خسارت جانی یا مالی است. البته لازم به ذکر است در عمل غالبا تصادفات بر عهده رانندگان گذاشته می شود و دلیل آن هم پرداخت خسارت توسط بیمه خودرو می باشد.
10 دیدگاهها
سلام برادر من ده روز پیش با یک پیر مرد ناشنوا تصادف کرد و متاسفانهپیر مرد فوت شد و خانواده ایشون هم شاهد تصادف بودن و قبول داران برادرم مقصر نیست شکایت هم نکردند .
برادر من، هم گواهی نامه داره هم ماشین بیمه داره اما امروز بهش گفتند حکمت اومده باید شش ماه بری زندان .
لطفا راهنمایی کنید ما چه کار کنیم.
ممنون
سلام
صرفاً پس از ملاحظه رای می توان اظهار نظر نمود اما برادر شما قابلیت اعتراض به رای را خواهد داشت با ما تماس بگیرید. ۴۴۴۷۸۰۷۰
سلام .در خصوص راهنمايي شما براي طرح دعوي عليه ظهرنويس مهلت اعتراض ١٥ روز ميباشد نه ١٠ روز .اصلاح كنيد
سلام
بله در چک ۱۵ روز و در سفته و برات ده روز می باشد.
سلام چن نفر ب خونه ما حمله کردن و من کلی باهاشون درگیر شدم و تونستم از خونه بیرون بیام و خودمو رو ب ماشین برسون وحرکت کنم ک یکی از اونها خودشو رو انداخت روی ماشین و حمله ور شدن سمت ماشینم و من فرار کردم و با اومدن پلیس برگشتم و ب مامورا توضیح دادم اما منو 24ساعت بازداشت کردن و بعدم ازادم کردن اونا شکایت کردن ک من اون رو ب عمد زیر گرفتم خواستم بدونم با وجود شاهدای زیاد ک دارم چ اتفاقی میفته ماشینمم بردن پارکینگ
سلام
اگر دلایل شما کافی باشد رای به نفع شما صادر می شود. طبیعتا نیاز به دفاع مناسب در دادگاه دارید.
سلام و عرض ادب فردی در شرکتی که کار میکنه دچار سانحه سقوط آسانسور میشه چه شکایتی و علیه چه شخصی باید طرح بشه؟
سلام
شکایت باید از مدیر ساختمان یا مدیر شرکت انجام گیرد بسته به شرایط
با سلام من پنج ماه پیش یک چک بابت طلبم در تهران مبلغ هفتصد میلیون تومن از یک شخص بدهکارم گرفتم کهخ چک متعلق به یک شرکت وازحساب شرکت بود که بدهکارمن پشت آن چک را امضا وتحویل من داد پس از مراجعه با بانک متوجه شدم شرکت چک برگشتی زیاد دارد وچک رابرگشت زدم وقتی ب آدرس شرکت مراجعه کردم نه شرکتی وجود داشت ونه دفتر شرکتی حالا من باید چه شکایتی تنظیم نمایم تشکر
سلام
شما می توانید هم علیه شرکت هم علیه امضاکننده و هم علیه ظهرنویس طرح دعوا نمایید. البته در صورتی که شرایط شکایت کیفری موجود باشد علیه ظهرنویس نمی توانید شکایت کیفری نمایید و فقط علیه شرکت و صادرکننده حق طرح شکایت کیفری دارید. اما دعوای حقوقی علیه ظهرنویس هم قابل طرح است به شرطی که ظرف ۱۰ روز از تاریخ چک آن را برگشت بزنید.
موفق باشید