در مقالات قبل به تعریف دعوای حقوقی و شکایت کیفری پرداختیم و در ارتباط با تفاوت آثار و نتایج آنها صحبت کردیم. حال در این بخش میخواهیم به مرجع قضایی رسیدگیکننده به این دو نوع دعوا بپردازیم.
مرجع قضایی رسیدگی کننده به دعوای حقوقی
در طرح دعوای حقوقی دو موضوع اهمیت بیشتری دارد: ۱- صلاحیت ذاتی ۲- صلاحیت محلی
در خصوص صلاحیت ذاتی باید عنوان نمود که در دعاوی حقوقی دادگاههای عمومی حقوقی صلاحیت اصلی و عمومی را دارند. به این معنا که اصولا هر دعوای حقوقی باید در این دادگاهها مطرح شود مگر اینکه قانون در مواردی استثنائاتی ایجاد کرده باشد. بهطور مثال در قانون حمایت خانواده لیست دعاوی که باید در دادگاه خانواده طرح دعوا شود ذکر گردیده است. بنابراین این دعاوی از صلاحیت دادگاه عمومی حقوقی خارج بوده و در صلاحیت دادگاه خانواده قرار میگیرد و یا برخی از دعاوی ثبتی در صلاحیت مراجع خاص ثبتی قرار گرفته است و این مرجع قضایی را باید مرجع رسیدگیکننده به دعوا شناخت.
در خصوص صلاحیت محلی مطلب بسیار است؛ اما بهعنوان یک اصل کلی باید عنوان نمود دعوای حقوقی باید در دادگاهی اقامه شود که خوانده در حوزه قضایی آن اقامت دارد. بنابراین شما که ساکن تهران هستید درصورتیکه میخواهید طلبی را از شخصی دریافت نمایید که ساکن یزد میباشد باید در دادگاه یزد طرح دعوا نمایید. البته باید عنوان نمود در دعاوی بازرگانی و دعاوی راجع به اموال منقول که از عقود و قراردادها ناشی شده باشد، خواهان میتواند به دادگاهی رجوع کند که عقد یا قرارداد در حوزه آن واقع شده است یا تعهد میبایست در آنجا انجام شود . بنابراین اگر قراردادی بین شما و دیگری در تهران منعقد شده است و قرار بر این بوده که مورد معامله در شهر اصفهان تحویل گردد و خوانده دعوی هم در مشهد ساکن است شما بهعنوان خواهان میتوانید هر یک از این شهرها را برای طرح دعوا انتخاب نمایید.
البته اصل بالا در ارتباط با دعاوی منقول است؛ یعنی دعاوی که مرتبط با ملک و مال غیرمنقول نیست. در مورد مال غیرمنقول اعم از دعوای مالکیت یا مزاحمت یا تصرف عدوانی و سایر حقوق راجع به مال غیرمنقول دعوا باید در دادگاهی مطرح شود که مال غیرمنقول در حوزه آن واقع است گرچه خواهان و خوانده هیچیک در آن حوزه مقیم نباشند. بنابراین درصورتیکه شما ساکن تهران هستید و ملکی را که در کلاردشت وجود دارد معامله نمایید، درصورتیکه نیاز به طرح دعوا وجود داشته باشد باید به دادگاه کلاردشت مراجعه کنید؛ صرفنظر از اینکه طرف مقابل در چه استانی ساکن است. همچنین لازم به ذکر است در شهرهای بزرگی همچون تهران محلهها و مناطق مختلف تحت صلاحیت دادگاهها و دادسراهای مختلفی قرار میگیرند که باید برای طرح دعوا به آنها توجه کرد.
همچنین باید اضافه نمود هرگاه یک ادعا راجع به خواندگان متعدد باشد که در حوزههای قضائی مختلف اقامت دارند یا راجع به اموال غیرمنقول متعددی باشد که در حوزههای قضائی مختلف واقع شدهاند ، خواهان میتواند به هر یک از دادگاههای حوزههای یادشده مراجعه نماید .
در رابطه با صلاحیت محلی به همین مقدار بسنده میکنیم ولی باید اشاره کنیم که قواعد صلاحیت محلی به همینجا ختم نمیشود و موارد دیگری از جمله در خصوص شرکتها، افراد فوتشده و… نیز وجود دارد که جزو مباحث تخصصی محسوب میشود و در این مقال فرصت پرداختن به آنها نیست.
مرجع قضایی رسیدگیکننده به شکایت کیفری
مرجع قضایی رسیدگیکننده به شکایت کیفری اصولا دادسراهای عمومی و انقلاب هستند. اما کلانتریها نیز این شکایات را باید بپذیرند و در اسرع وقت آن را به دادسرای محل جهت اخذ دستور ارسال نمایند. بنابراین مرجع صالح در شکایات کیفری علی الاغلب دادسراهای عمومی و انقلاب هستند.
اما در خصوص اینکه کدامیک از دادسراهای عمومی و انقلاب در سطح کشور باید شکایت شما را قبول کنند همان موضوع صلاحیت محلی است. در شکایات کیفری قاعده کلی این است که متهم در دادگاهی محاکمه میشود که جرم در حوزه آن واقع شده باشد.بنابراین در شکایات کیفری محل اقامت شاکی و متهم تاثیری در صلاحیت دادگاه ندارد و اگر هر دو ساکن تهران باشند اما در تبریز زدوخوردی بین این دو رخ داده باشد دادگاهها و دادسراهای تبریز صلاحیت رسیدگی خواهند داشت. اما موضوع صلاحیت محلی در شکایات کیفری نیز موضوع پیچیدهای است. بهطور مثال درصورتیکه فرد چند جرم انجام داده باشد در دادگاه و دادسرایی باید از او شکایت کرد که مهمترین جرم در حوزه آن واقع شده باشد.
بهعنوان نکته نهایی باید عنوان کنیم در شکایات کیفری در برخی از موارد صلاحیت دادگاه بر اساس شخصیت متهم تعیین میشود. بهطور مثال جرایمی که توسط اطفال و نوجوانان انجام شود در صلاحیت دادگاهی خاص به همین نام است. و یا در خصوص برخی از شخصیتهای سیاسی نیز مرجع قضایی رسیدگیکننده به آنها دادگاهی خاص میباشد. رسیدگی به شکایت از افراد نظامی و روحانیون نیز در صلاحیت دادسراها و دادگاههای نظامی و ویژه روحانیت میباشد.
ما در مقالاتی نیز به چگونگی طرح یک دعوای حقوقی یا شکایت کیفری پرداختهایم که در صورت تمایل میتوانید به این مقالات مراجعه نمایید.
23 دیدگاهها
با سلام این حقیر درشهرستان نورآباد لرستان یک دستگاه خودپرداز از دونفر که شرکت در شهرستان هرسین جز. کرماشاه میباشدخریداری کردم بایکسال گارانتی که بعد از یکماه دستگاه خراب شد و طرفین بنده مشکل دستگاه را حل نکردن شکایت آنها را در دادگستی نورآباد کردم بعد از چند ماه وچند جلسه قاضی پرونده با توجه به اینکه معامله و تحویل پول دستگاه با حضور شاهد در نورآباد انجام گردیدپرونده بنده را به دادگستری هرسین ارجاع نمودوالان از آن تاریخ 18ماه میگذرد که قاضی پرونده در هرسین طرف همشهریهای خودش دارد با توجه به اینکه دادگاه هرسین نامه نیابت برای کرشناسی دستگاه به دادگاه نورآباد داد بعد از دو دفعه کارشناسی دستگاه طبق نظر آنها برای دادگاه هرسین دستگاه مورد نظر قابل استفاده نبوده و 20سال کارکرده وازکشورهای دیگر غیر قانونی وارد نموده اند بنده با اینکه چهار فرزند تحصیل کرده بیکار دارم برای درآمد مخارج آنها پول دستگاه را با فروختن ماشین زیر پایم تامین کرده ام با چندین اظهارنامه ای که برای اجرای حکم از هرسین به بنده ابلاغ گردیده برای اجرای حکم و دادگاه هرسین با هر مرحله بهانه ای گرفته و حکم را اجرا نمیکند و با این فاصله ی فراوان و خرج و مخارج زیاد و تعطیلی کار از ریاست محترم دادگستری کل کشور تقاضا دارم ما را دراین مورد کمک نمایید.
سلام وقت بخیر
بنده ساکن قم هستم یه باری به شرکت باربری دادم که خارج ازکشور ارسال کنه ولی 5 ماه هس هنوز نرسیده
باید به کدام مرجع یا ارگانی شکایت کنم تشکر از لطف تون
سلام
اگر باربری مورد نظر جزو باربری های قانونی باشد می توانید در اتحادیه از شرکت مذکور شکایت کنید یا طرح دعوا در مراجع دادگستری نمایید.
پوران صفایی کد ملی 2295124425 جهت انتقال اموال توقیف شده از سازمان جهانی کشاورزی شیراز شکایت دارم و قضات دادگاههای شیراز یه نفع جهاد کشاورزی رای صادر میکنند
ایاکسی برای سند ماشین یه شهر دیگه باشه وخاهان یه شهردیگه باشه میشه اونجاک خواهان هست می تونه شکایت کنه
دعوا باید در محل اقامت خوانده یا محل انعقاد قرارداد مطرح شود.
سلام و عرض ادب
اموال بنده (اقلام کلکسیون کامپیوتری ) به علت تخریب استخر شهرداری و پیمانکاران دچار آسیب یک میلیارد تومن شده و در این خصوص ملک پدر خانمم نیز آسیب دیده حالا پس از گذشت 2 سال تعدادی سهامداران نقل مکان نموده و تعدادی از سهام داران فوت نموده اند و 30 نفر نیز در حوزه قضائی قوشچی سکونت دارند حالا اسم وراث و تعدادی از سهامداران از ثبت احوال اخذ شده حالا با توجه به این موارد صلاحیت دارد با توجه به شرایط حاکم و دخیل بودن شهرداری و تعدد خوانده گان در همان حوزه قضائی قوشچی پرونده را با 50 نفر خوانده تعیین تکلیف کند
تصادفی در تربت انجام شده بنده مقصر بودم و خسارت ماشین را از. بیمه پرداخت کردم ولی طرف حادثه دیده بخاطر افت قیمت در شهر مشهد از من شکایت کرده ولی من ساکن بيرجند هستم شکایت قانونن کجا باید انجام بشه مشهد. تربت یا بيرجند
در محل اقامت شما
سلام من ساکن تهرانم از شخصی به دلیل جعل امضا در ثبت شرکتها در ایلام شکایت کردم و برایش حبس صادر شده . آیا برای طرح دعوا برای خروج از شرکت باید به ایلام بروم .
سلام
در صورتی که جعلی بودن امضای شما ثابت شده باشد دادگاه کیفری می تواند این امر را به ثبت شرکتها اعلام نماید تا نام شما از شرکت مذکور حذف گردد. در غیر اینصورت باید برای طرح دعوا به آدرس شرکت مراجعه کنید.
سلام من از نظام پزشکی تهران بخاطر گزارش خلاف واقع شکایت دارم و اصفهان زندگی میکنم باید برای طرح شکایت برم تهران؟
سلام
در صورتی که جرم در تهران واقع شده است بله باید از تران پیگیری کنید.
باسلام
بنده در مرکز استان زندگی میکنم و از شخصی که در شهرستان استان زندگی میکند میخواهم شکایت کیفری داشته باشم شکایت را در کجا مطرح کنم؟ دادسرای مرکز استان یا دادسرای شهرستان
سلام
بستگی به شکایت شما دارد.
سلام دعوایی به خواسته احراز وقوع تخلف در دیوان مطرح شده که دادگاه بدوی قرار رد صادر میکنه و تجدیدنظر با توجه به اینکه این دعوا ناشی از قرارداد بوده به استناد رای وحدت رویه ۳۳ مورخ ۱۳۷۵/۲/۲۹ عدم صلاحیت صادر و به دادگاه حقوقی ارسال میکنه. چه ایرادی میشه بهش گرفت لطفا راهنمایی بفرمایید
سلام
با توجه به اینکه نظر دیوان عدالت برای دادگاهها لازم الاتباع است دادگاه مکلف به رسیدگی است.
سلام
7 ماه پیش یک خرید اینترنتی از یک تولیدی در خرمشهر داشتم. که قرار بوده جنس هارو 10 روزه تحویل بده ولی با پی گیری های فراوان هنوز نفرستاده. می خواستم بدونم آیا می تونم از تهران ازشون شکایت کنم و یا باید برم خرمشهر؟
سلام
شکایت کیفری از تهران امکانپذیر است.
سلام
من در دادگاه حقوقی شکایت کردم
بعد از دو ماه گفتن این درخواست مربوط به کیفری هست
الان چجوری میتونم پروندم رو منتقل کنم؟
سلام
فقط بعد از مطالعه پرونده می توان اظهار نظر کرد. اما قابلیت انقال پرونده وجود ندارد و شما باید مجدد شکایت نمایید.
سلام و خسته نباشی میخواستم بپرسم که چگونه چهارمو از رشت به اصفهان بیارم و چه مراحلی رو قانونی طی کنم
مممنونم عالی بود